Goeldi Marmoseti (Callimico goeldii)

Goeldi Marmoseti (Callimico goeldii) Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Ekvador ve Peru’nun Yukarı Amazon Havzası kesimlerinde yaşayan bir Yeni Dünya maymunudur. Callimico cinsinde sınıflandırılmış tek marmosettir ve zaman zaman cins adıyla da anılabilir.

Goeldi Marmoseti, siyahımsı veya siyahımsı kahverengi renklenmeye sahiptir ve kafası ve kuyruğunda kırmızı, beyaz veya gümüşi kahverengi vurgular bulunabilir. Vücudu 20 ila 23 cm. ve kuyruğu 25 ila 30 cm. uzunluğunda olur.

İlk kez 1904 yılında sınıflandırılmıştır. Eski sınıflandırma şemalarında zaman zaman Callimiconidae familyasına ve zaman zaman diğer marmoset ve tamarinlerle birlikte Cebidae familyasına bağlı Callitrichinae alt familyasına yerleştirilmişti. Yakın zamanda Callitrichinae alt familyası, Callitrichidae familyasına aktarılmıştır ve bu tür, günümüzde bu familyaya mensuptur.

Dişiler 8,5 ayda ve erkekler 16,5 ayda cinsel olgunluğa erişir. Hamilelik süresi 140 ila 180 gündür. Diğer Yeni Dünya maymunlarının aksine yılda iki defa yavru doğurma özelliğine sahiptir. Callitrichidae familyasındaki diğer birçok türde anne çoğunlukla ikiz doğururken, bu türde anne tek yavru doğurur. Doğumun ardından iki üç hafta süresince anne bakıcılık görevini, baba ise bakıcılık dışındaki diğer birçok sorumluluğu üstlenir. Yavru yaklaşık 65 gün sonra sütten kesilir. Popülasyon içerisinde dişiler sayıca erkeklerin iki katıdır. Esaret altındaki yaşam süresi ise yaklaşık 10 yıldır.

Güney Amerika'daki Dağılımı

Goeldi Marmoseti, orman altındaki yoğun çalılıklarda gezinmeyi tercih eder; muhtemelen bu nedenle, uygun olmayan bitki örtüsü tarafından birbirinden ayrılmış uygun habitat parçalarında yaşayan gruplar olarak, nadir görülürler. Yağmurlu mevsimde diyetlerini meyveler, böcekler, kertenkeleler, kurbağalar ve yılanlar oluşturur. Kurak mevsimde ise mantarlarla beslenir ki bu besin kaynağına bağlı olduğu bilinen tek tropikal primattır. Zamanlarının çoğunu dip dibe geçiren aşağı yukarı altı bireyden oluşan küçük sosyal gruplar hâlinde yaşarlar ve tiz sesler çıkararak iletişim hâlinde kalırlar. Ayrıca tamarinlerle çok türlü gruplar oluşturdukları da bilinmektedir.

Adını, kendisini keşfeden İsviçreli doğa bilimci Emil August Goeldi’den almıştır.


Çevirmen: Anıl Altın
Kaynak: Wikipedia > Goeldi's marmoset

Peters Cüce Kurbağası (Engystomops petersi)

Peters Cüce Kurbağası (Engystomops petersi), Leptodactylidae familyasına mensup bir kurbağa türüdür. Kolombiya, Ekvador ve Peru’nun Amazon kesimlerinde görülür.

Görünüşü

Görece küçük bir kurbağadır. Erkekler 2 ila 3 cm. ve dişiler 2,5 ila 4 cm. burun kıç uzunluğuna sahip olur. Sırt renklenmesi değişiklik gösterir. Sırt derisi siğillidir; sırtında dağınık şekildeki iri kabarcıkların etrafında küçük kabarcıklar bulunur.

Habitatı

Yaşadığı bakir ve ikincil ormanlarda ve orman kenarlarında yaygın olarak görülür. Karasal bir kurbağadır ve çoğunlukla yaprak dökünlerinde yaşar. Sadece termitlerle beslenir.

Üremesi

Üremesi, yağmurlu mevsim boyunca geçici su birikintilerinde ve yavaş akıntılı akarsularda gerçekleşir. Yumurtalar, köpük yuvalar içerisine konulur ve iribaşlar, su içerisinde gelişim gösterir.

Korunması

Habitat kaybı nedeniyle yer yer tehdit altındadır ama genel olarak koruma altındaki bölgelerde dağılım gösterir.


Çevirmen: Anıl Altın
Kaynaklar: Wikipedia ve iucnredlist.org

Gözlüklü Deniz Ördeği (Somateria fischeri)

Erkek

Gözlüklü Deniz Ördeği (Somateria fischeri), Alaska ve Kuzeydoğu Sibirya kıyılarında üreyen, iri bir deniz ördeğidir.

Tundra üzerinde denize yakın şekilde yuvasını kurar ve yuvaya beş ila dokuz yumurta bırakılır. Suya dalış yaparak kabuklular ve yumuşakçaları avlar. Kışladığı yerler hakkında çok az bilgi vardır ama uydu izleme sistemi ile, mart ve nisan ayları boyunca Bering Denizi’ndeki St. Lawrence Adası’nın yaklaşık 100 km. güneybatısında büyük sürüler gözlemlenmiştir. Bu bölgede, ördeklerin dalış yaparak beslendiği yaklaşık 60 m. derinlerdeki çökeltinin altında çok sayıda çift kabuklu canlı bulunmaktadır.

52 ila 57 cm. uzunluğundaki Bayağı Deniz Ördeğinden biraz daha küçük yapılıdır. Erkek, açık şekilde siyah gövdeye, beyaz sırta ve sarı - yeşil kafaya sahiptir; büyük yuvarlak beyaz göz lekesi, türe yaygın adını verir. Erkeğin ötüşü zayıf bir mırıldanma gibiyken, dişininki sert bir vaklamadır.

Dişi

Dişi parlak kahverengi renktedir ama benzer büyüklük ve yapıdaki diğer deniz ördekleri haricinde, tüm ördeklerden rahatlıkla ayırt edilebilir. Soluk renkli gözlükleri açıkça görülür. Genç bireyler ve yanık kalan erişkin erkekler, görünüş açısından dişiye benzer.

ABD’de ‘Federal Olarak Tehlike Altında’ kategorisinde listelenmektedir ve avlanması yasaktır.

Bilimsel adı, Alman bilim adamı Johann Fischer von Waldheim’dan ileri gelmektedir.


Çevirmen: Anıl Altın
Kaynak: Wikipedia > Spectacled eider