Mısır Kazı (Alopochen aegyptiaca)

Mısır Kazı (Alopochen aegyptiaca); ördekleri, kazları ve kuğuları kapsayan Anatidae familyasının bir üyesidir. Doğal yaşam alanı, Afrika'da Sahra'nın güneyi ve Nil Vadisi'dir.

Mısır Kazları, Eski Mısırlılar tarafından kutsal kabul edilmiş ve sanat eserlerinde sıklıkla yer almıştır. Eski Mısırlılar tarafından evcilleştirilmelerinin ardından yiyecek için yetiştirilmekte ve Afrika'nın bazı bölgelerinde yoğun olarak üretilmektedir. Süs amaçlı bakılan popüler bir kuştur ve sahiplerinin elinden kaçan bazı bireyler, Batı Avrupa gibi yerlerde küçük popülasyonlar oluşturmuştur.

Sınıflandırılması

Mısır Kazının sunalarla yakın akraba olduğu düşünülmektedir ve onlarla birlikte Tadorninae alt familyasında yer almaktadır. Tarih öncesi dönemlerde yaşamış ve yakın zamanda soyu tükenmiş türlerin de yer aldığı Alopochen cinsinin günümüzde yaşayan tek üyesidir.

Bu cinsin bilimsel adı, sırt renklenmesinden ileri gelerek, Yunanca 'alopex' ve 'chen' kelimelerinin birleşmesiyle, 'tilki kaz' anlamına gelmektedir.

Görünüşü

Çok iyi bir yüzücüdür ve bir ördeğe nazaran kaz gibi ağır bir uçuşu vardır. 63 ila 73 cm. vücut uzunluğuna sahip olur.

Dişi ve erkek, tüylenme açısından birbirine benzer ama erkekler biraz daha iri yapılıdır. Renk tonlarında bir miktar farklılık mevcuttur, bazı kuşlar daha gri, bazıları daha kahverengimsidir ama bunun cinsiyetle veya yaşla alakası yoktur. Yetişkin kuşların kanatların büyük bölümü beyazdır ancak yere veya suya konduklarında beyazlıklar kanatların altında saklı kalır. Tetikte veya agresif olduklarında ise beyazlıklar görünmeye başlar. Uçuş hâlindeyken veya agresiflikle birlikte kanatlar açıldığında beyazlıklar göze çarpar.

Dağılımı

Çöller ve yoğun ormanlık araziler dışında Afrika'da geniş bir dağılım gösterir ve yer yer yoğun şekilde görülür. En çok, Sahra'nın güneyinde ve Nil Vadisi'nde bulunur. Üreme dönemi dışında dağınıktırlar ve zaman zaman kuzeye uzun göçler yaparlar. Çoğu kaçan evcil kuşların oluşturduğu popülasyonlar olmak üzere İngiltere, Fransa, Hollanda, Almanya, ABD ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde de mevcuttur.

Davranışı

Ağırlıklı olarak karadadır ve ağaçların ve binaların üzerinde tüner. Genellikle tohumlar, yapraklar, çimenler ve bitki gövdeleri ile beslenir. Zaman zaman da çekirgeleri, kurtçukları veya diğer küçük hayvanları tüketir.

Üreme döneminde her iki cinsiyet de türdeşlerine karşı bölgelerini agresif biçimde savunur ve bölgesine girmeye çalışanlara havada saldırıya geçer. Hatta komşu çiftler arasında, yavrularının hayatta kalma şansını arttırma ve daha fazla kaynağa sahip olma amacıyla diğerlerinin yavrularını öldürme davranışı bile görülebilir.

Başta yaşlı ağaçlardaki kovuklar olmak üzere, çok çeşitli yerlerde yuva kurarlar. Dişi kuş; ağaç dalları, yapraklar ve otlarla yuvayı yapar ve ebeveynler sırayla kuluçkaya yatar. Çoğunlukla ömür boyu tek eşli olarak kalırlar. Hem dişi hem erkek kuş, yavrular kendi başlarının çaresine bakıncaya kadar yavru bakımını üstlenir.


Kaynak: Wikipedia > Egyptian goose
Çevirmen: Anıl Altın