Alt Türleri
Sorguçlu Geyiğin tanımlanmış dört alt türü bulunmaktadır ve bunlardan biri şüpheli konumdadır.
• E. c. cephalophus – En iri yapılı bu alt türün kahverengimsi kürkü vardır ve Çin’in güneybatısında ve Myanmar’ın kuzeydoğusunda bulunur.
• E. c. michianus – Görece dar burnu vardır ve Çin’in güneydoğusunda bulunur.
• E. c. ichangensis – Görece geniş burnu ve grimsi kürkü vardır ve Çin’in orta kesimlerinde bulunur.
• E. c. forciensus – Şüpheli bir alt türdür ve dağılımı hakkında kesin bilgi yoktur.
Sorguçlu Geyik, yakın akrabası Muntjac ile benzerlik gösterir ama daha uzun boyna ve bacaklara sahip olması ona biraz daha ince bir görünüm verir. Kürkü, kısa ve sert tüylerle kaplı ve kalındır; kış aylarında neredeyse tamamen siyah, yazınsa çikolata kahverengisi olur. Dudakları, kulaklarının ucu ve kuyruğunun alt kısmı beyazdır. Alnında bir tutam at nalı biçimli saç vardır ve bu sorguç, 17 cm. uzunluğa kadar ulaşabilir.
Bu geyiğin en göz alıcı özelliği belki de erkeklerinde bulunan yılan dişi benzeri köpek dişleridir. Bunlar, 2,6 cm.ye kadar uzayabilir ve nadiren daha da uzun olur.
Sorguçlu Geyik, küçük bir geyiktir ama yine de birçok Muntjac türünden daha iri yapılıdır. Omuz yüksekliği 50 ila 70 cm. ve ağırlığı 17 ila 50 kg. olur. Kuyruğu ise kısadır ve 10 cm. civarındadır. Boynuz, sadece erkeklerde bulunur ve oldukça kısadır, baş kıllarının (saçlarının) arasında neredeyse görünmez.
Habitatı ve Dağılımı
Sorguçlu Geyik, ağırlıklı olarak Çin’de bulunur; dağılımı güneyde, doğu kıyılarından Tibet’in doğusuna kadar uzanır. Çin’in en güneyinde görülmez. Myanmar’ın kuzeydoğusunda yaşadığına dair eski kayıtlar vardır ama muhtemelen tercih ettiği habitatta araştırma yapmanın zorluğu nedeniyle elimizde yeni kayıtlar bulunmamaktadır.
Deniz seviyesinden 500 ila 4.500 metre yükseklikteki nemli ormanlarda, ağaç sınırına yakın şekilde yaşar. Hem her daim yeşil ormanlarda hem de yoğun alt bitki örtüsüne sahip ve tatlı su kaynağının yakınlarında yer alan, kışın yapraklarını döken ağaçlık alanlarda bulunur. Tuz yalayabileceği yerlerin olması da bu hayvan varlığı açısından olumlu bir faktördür. Düşük etkili insan müdahalelerine karşı dayanıklıdır ve zaman zaman işlenmiş tarım arazilerinde de görülür.
Davranış Biçimi ve Üremesi
Sorguçlu Geyikler, çoğunlukla yalnız veya çift olarak yaşar. Alaca karanlıkta ortaya çıkarlar ve erkekler tarafından şiddetle savunulan bölgeleri dâhilinde belli rotalar üzerinde hareket ederler. Utangaç canlılardır ve iyi kamufle olabilecekleri, sık örtülü yerlerde bulunmayı tercih ederler. Kolaylıkla huzursuz olabilirler ve paniğe kapıldıklarında, önce ses çıkarırlar ve sonra, kendilerini avlamak isteyen canlının takibini zorlaştıracak şekilde her zıplayışta beyaz kıçlarını sergileyerek ve ardından aniden çökerek kaçarlar.
Üreme dönemleri eylül ve aralık ayları arasındadır; bu dönemde erkeklerin yüksek sesleri rahatça işitilebilir. Hamilelik süresi yaklaşık altı aydır ve yaş başında bir veya iki yavru dünyaya gelir. Gençler bir veya iki yaşında cinsel olgunluğa erişir ve doğada on ila on iki yıl yaşayabilirler. Esaret altında ise yaşam süresi yaklaşık yedi yıldır çünkü insanların ilgisi bu utangaç hayvanın rahatsız olmasına yol açar.
Tehditler ve Korunması
1998 yılında yapılan araştırmalar, tahminen 300 bin ila 500 bin bireylik bir popülasyonu olduğunu ortaya koymuştur ancak bu zamandan beri sayılarında önemli bir azalma yaşandığı kesindir. Çin’de büyük hayvanların aşırı avlanması, bu tür için de tehdit oluşturmaktadır. Bu geyiğin postu, türü daha fazla tehlike altında olan hayvanların koruma altına alınmasıyla birlikte, oldukça değerli bir tekstil malzemesi haline gelmiştir. Habitat kaybı da bu hızlı gelişen ülkede bir başka sorundur. Çin’de birçok yerde bölgesel olarak koruma altına alınmış olsa da bu tür için ulusal bir yasa bulunmamaktadır. Daha etkili bir koruma için bu az bilinen tür için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Çevirmen: Anıl Altın
Kaynak: Wikipedia > Tufted deer
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder